08 maja 2019

Antyoksydanty ? gdzie ich szuka膰?

Antyoksydanty ? gdzie ich szuka膰?

Antyoksydanty, inaczej przeciwutleniacze to grupa zwi膮zków chemicznych, które „usuwaj膮” wolne rodniki. Ich odpowiednia ilo艣膰, produkowana przez organizm lub dostarczana z po偶ywieniem mo偶e opó藕nia膰 procesy starzenia, czy zmniejsza膰 ryzyko chorób, m.in. chorób uk艂adu. Bogactwo antyoksydantów stanowi膮 warzywa i owoce, ich dobrym 藕ród艂em b臋d膮 tak偶e kakao, ryby czy mi臋so.

Reaktywne formy tlenu (ROS) nazywane tak偶e wolnymi rodnikami czy po prostu rodnikami s膮 to reaktywne moleku艂y – pochodne tlenu cz膮steczkowego. Produkcja wolnych rodników jest nieod艂膮cznym elementem tlenowego metabolizmu komórek. S膮 one jego naturalnymi produktami i w st臋偶eniach fizjologicznych bior膮 udzia艂 w prawid艂owym przebiegu wielu procesów komórkowych. Problem powstaje w momencie, kiedy wytwarzanie reaktywnych form tlenu jest wi臋ksze ni偶 wydajno艣膰 procesów antyoksydacyjnych. Mówi si臋 wtedy o STRESIE OKSYDACYJNYM, a to on powoduje uszkodzenia makrocz膮steczek komórkowych, takich jak: DNA, bia艂ka czy lipidy.

Nasz organizm jest jednak wspania艂膮 „machin膮 biochemiczn膮” i adaptuje si臋 do ró偶nych sytuacji, nawet tych niekorzystnych. Doskonale potrafi radzi膰 sobie ze zwi臋kszon膮 produkcj膮 wolnych rodników, np. podczas wysi艂ku fizycznego. Wytwarzane s膮 wtedy wi臋ksze ilo艣ci antyoksydantów, aby chroni膰 komórki przed stresem oksydacyjnym.

Dobrze jest jednak wspomaga膰 organizm i dostarcza膰 mu po偶ywienie bogate w antyoksydanty. Powinno si臋 spo偶ywa膰 du偶e ilo艣ci warzyw i owoców, które stanowi膮 dobre 藕ród艂o witamin i sk艂adników mineralnych. Warto zwróci膰 uwag臋 na produkty bogate w witamin臋 E (np. olej z zarodków pszenicy czy olej ze s艂onecznika), witamin臋 A (mas艂o, t艂uste ryby, w膮troba, jaja), witamin臋 C (dzika ró偶a, papryka, czarne porzeczki, natka pietruszki), selen (podroby, owoce morza, orzechy brazylijskie) czy polifenole (winogrona, jagody, oliwa z oliwek).

Warto wiedzie膰, 偶e zwi膮zków o zdolno艣ciach antyoksydacyjnych jest du偶o wi臋cej i podstaw膮 ich dostarczania do organizmu jest spo偶ywanie ró偶norodnej, kolorowej i nieprzetworzonej 偶ywno艣ci.