Dieta wątrobowa jest dietą, w której jadłospis powinien opierać się na produktach lekkostrawnych, czyli z małą ilością tłuszczu. Dieta wątrobowa zazwyczaj jest stosowana profilaktycznie oraz u osób borykających się z różnymi schorzeniami wątroby. Poznaj szczegóły dotyczące tego, jak powinna wyglądać dieta przy problemach z wątrobą?  Które produkty są wskazane,a które warto omijać? Jak gotować, aby nie obciążać wątroby?

Dieta wątrobowa - zasady ogólne

Podczas stosowania diety wątrobowej zaleca się spożywanie od 5 do 6 posiłków, lecz w mniejszej ilości. Dzięki temu odciążymy wątrobę oraz przyczynimy się do spowolnienia tempa jej pracy. Trzeba również pilnować, aby posiłki jeść w regularnych odstępach czasu, przynajmniej co 2-3 godziny. Warto zaznaczyć, że śniadanie należy zjeść w ciągu godziny po przebudzeniu, natomiast kolację trzeba jeść ok. 2-3 godziny przed snem.

Jeżeli chodzi o nawodnienie organizmu zaleca się picie wody mineralnej lub przygotowywanie naparów z herbaty (najlepiej bez cukru) w ilości ok. 1,5 litra płynów codziennie. Napoje trzeba spożywać między posiłkami, lecz nie powinno się popijać podczas jedzenia.

Warto zadbać o to, żeby posiłki były świeżo przygotowywane, najlepiej tego samego dnia. Nie powinno się spożywać dań odgrzewanych, przetworzonych lub długo przechowywanych w lodówce. Należy ze swojej diety wyeliminować dania:

• smażone (szczególnie te w głębokim tłuszczu i panierkach),
• odsmażane,
• duszone w ciężkich sosach.

Nie jest wskazane spożywanie zup i wywarów na kościach i tłustym mięsie, jak również dodawanie do potraw żółtek jaj, majonezu oraz śmietany. Najlepszym wyjściem jest całkowite wykluczenie z diety żywności wysoko przetworzonej, która zawiera konserwanty i inne niezdrowe dodatki, np. dania gotowe lub słodycze.

Techniki kulinarne oraz wskazówki, które warto stosować w diecie wątrobowej

Polecane techniki kulinarne, które warto stosować podczas diety wątrobowej to:

• gotowanie w wodzie i na parze,
• pieczenie w folii lub pergaminie,
• duszenie bez dodatku tłuszczu i bez uprzedniego obsmażania.

Wszystkie potrawy powinno się dokładnie żuć, jeść bez pośpiechu, powoli oraz unikać stresu podczas spożywania posiłków. Warto również unikać sytuacji nagłego połykania dużych kęsów, ponieważ znacznie komplikuje to trawienie. Spożywane posiłki oraz napoje powinny mieć zachowaną odpowiednią temperaturę – nie mogą być ani za gorące lub za zimne.

Stosując dietę wątrobową warto używać tłuszczy wysokiej jakości takich jak: oliwa z oliwek, olej lniany, masło. Należy je dodawać na surowo do gotowych potraw, w ilości zależnej od typu stosowanej diety wątrobowej.

Podczas stosowania diety wątrobowej zaleca się stosowanie przypraw wspomagających pracę wątroby, które działają żółciopędnie i rozkurczająco na drogi żółciowe, np.:

• tymianek,
• majeranek,
• kminek,
• mięta,
• oregano,
• jałowiec.

Warzywa powinno się spożywać się w co najmniej trzech posiłkach dziennie, natomiast owoce maksymalnie w dwóch posiłkach. Należy pamiętać, że owoców nie powinno się jadać w ostatnim posiłku. W codziennej diecie zaleca się jedzenie 2-3 porcji chudego (niesłodzonego) nabiału. W ciągu tygodnia powinno się spożywać 3 porcje ryb oraz wyeliminować tłuste mięso, tłuste wędliny oraz wędzone przetwory mięsne.

Niewskazane jest jedzenie słodyczy, jednak dopuszczalne jest zjedzenie czegoś słodkiego 1-2 razy w tygodniu w małej porcji. Należy również ograniczyć sól. Całkowicie zakazany jest alkohol. Z diety wątrobowej dodatkowo trzeba wykluczyć:

• mocną kawę,
• papierosy,
• potrawy ciężkostrawne,
• potrawy wzdymające,
• potrawy pikantne.

Zalecenia przy stosowaniu diety wątrobowej

Stosując dietę wątrobową zalecenia żywieniowe są bardzo obszerne. Poniżej wskazujemy, które produkty korzystnie wpływają na funkcjonowanie wątroby:

• produkty zbożowe – mąka pszenna, pieczywo pszenne dobrze wypieczone lub mieszane, kasza manna i jaglana;
• mleko i produkty mleczne – chude mleko, chudy jogurt naturalny, maślanka, kefir;
• zupy – chudy rosół na mięsie drobiowym, zupy na wywarach warzywnych;
• mięso – cielęcina, jagnięcina, mięso z indyka i kurczaka bez skóry, dziczyzna, konina, królik;
• ryby – dorsz, mintaj, flądra, szczupak, sandacz, morszczuk, halibut;
• napoje – woda mineralna niegazowana, herbaty czarne, owocowe i ziołowe, kawa zbożowa, soki owocowo-warzywne;
• tłuszcze – oliwa z oliwek, olej rzepakowy, margaryny roślinne;
• warzywa – buraki, ogórki, pomidory bez skórki, sałata zielona i lodowa, brokuły, kalafior, seler, pietruszka, cukinia, ziemniaki gotowane lub pieczone bez tłuszczu;
• owoce – jabłka bez skórki, banany, pomarańcze, mandarynki, truskawki, maliny, jeżyny, brzoskwinie, morele;
• przyprawy – anyż, wanilia, goździki, cynamon, oregano, kwasek cytrynowy, rzeżucha, majeranek, koper.

Aby dieta wątrobowa miała korzystne efekty dla naszej wątroby należy wyeliminować również niektóre produkty z codziennego jadłospisu.

Są to przede wszystkim:

• produkty zbożowe – otręby pszenne, bułki maślane, pieczywo cukiernicze, chleb razowy i żytni, pieczywo z otrębami;
• mleko i produkty mleczne – tłuste mleko i przetwory zawierające powyżej 2% tłuszczu, mleko skondensowane, sery żółte, pleśniowe i topione, tłuste sery twarogowe;
• zupy – tłusty rosół, zupy na wywarach z kości, grzybowych, mięsnych, zaprawiane śmietaną, zupy grochowa, fasolowa, grzybowa, kapuśniak, ogórkowa;
• mięso – tłusta wieprzowina, baranina, tłuste mięso wołowe, mięso z kaczki i gęsi, mięsa mocno peklowane;
• ryby – pstrąg tęczowy, sardynka, śledź, makrela, łosoś, węgorz;
• napoje – mocna kawa ziarnista, woda gazowana, napoje gazowane, alkohol, kakao, mocna herbata;
• tłuszcze – smalec, słonina, boczek, masło klarowane, margaryny twarde;
• warzywa – cebula, czosnek, por, kapusta biała, czerwona, groch, fasola, rzodkiewka, kalarepa, groszek zielony, ziemniaki smażone;
• owoce – śliwki, czereśnie, agrest, porzeczki, winogrona, gruszki, arbuz;
• przyprawy – pieprz naturalny, papryka ostra, chili, curry, ocet, musztarda gorczyca.

Pamiętajmy, że wątroba jest jednym z najważniejszych narządów w naszym organizmie.  Pełni wiele bardzo ważnych funkcji. Najczęściej mówi się, że  schorzenia wątroby występują przy spożywaniu większych ilości alkoholu,  jednak wiele też od jej stanu zależy od stylu życia i sposobu odżywiania się. Zdrową i zbilansowaną dietę warto stosować nie tylko w przypadku problemów z wątrobą, ale również w celu zachowania organizmu w jak najlepszej kondycji zdrowotnej.